Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

« ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΣΚΗΤΙΣΜΟΣ »

Η ορθόδοξη μαρτυρία του ασκητισμού είναι μια λαμπρή αθλητική προπονητική σχολή, που προπονεί το σώμα για να πετύχει την «Φιλοκαλία» του· για να γίνει όμορφο Σώμα, δηλαδή σώμα με μορφή· και όχι άμορφο.

Κώστας Γ. Ζουράρις.

« Φιλοκαλούμεν μετ’ ανταρσίας », σελίδα 95.

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

« ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΛΑΥΡΑΣ, 25.03.2011 »

Αναπαράσταση Ορκωμοσίας των Αγωνιστών και Kήρυξης της Επανάστασης του 1821 από τον Θεατρικό Όμιλο Καλαβρύτων « Πάνος Μίχος ».







Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

« Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ »

Μέσα στον μήνα Μάρτιο εορτάζουμε δύο μεγάλες εορτές. Συγκεκριμένα στις 25 Μαρτίου εορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Παναγίας μας και την κήρυξη της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, η οποία έγινε η αφορμή για την απελευθέρωσή μας από τον Τουρκικό ζυγό. Η Εθνική εορτή μας δίνει το έναυσμα να ασχοληθούμε με την παιδεία των υπόδουλων Ελλήνων στη σκοτεινή αυτή περίοδο.

Ο υπόδουλος Ελληνισμός δεν βυθίσθηκε ποτέ σε πνευματική νάρκωση και αδράνεια. Και αυτό οφείλεται κυρίως στο ρόλο της Εκκλησίας μας, ο οποίος θεωρείται, από τους καλοπροαίρετους μελετητές της Ιστορίας αυτής της περιόδου, αδιαμφισβήτητος. Η Εκκλησία συνέβαλε όχι μόνο στην στοιχειώδη εκπαίδευση των Ελλήνων, αλλά πολύ περισσότερο στη διατήρηση της Εθνικής συνείδησης άρρηκτα συνδεδεμένης με την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη.

Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το έτος 1453, έχουμε όχι μόνο την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά και τον περιορισμό ή και την εξάλειψη κάθε πνευματικής δραστηριότητας στον κατακτημένο Ελληνικό χώρο. Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας υπήρχε πολύ σκληρό καθεστώς, το οποίο εμπόδιζε κάθε πνευματική πρόοδο από μέρους των Ελλήνων.

Όμως παρόλα αυτά ο πνευματικός βίος και η πολιτισμική όψη της ζωής των Ελλήνων δεν νεκρώθηκαν ποτέ. Η δίψα για μάθηση έμεινε πάντα έντονη και η λαϊκή ψυχή δεν έπαυσε ποτέ να είναι αστείρευτη πηγή δημιουργίας. Για το τελευταίο πείθουν τα υπέροχα δείγματα του λαϊκού πολιτισμού.

Βέβαια στην παράδοση της Ρωμηοσύνης το βάρος πέφτει πρώτα στην πνευματικότητα που προσφέρει η Εκκλησιαστική ζωή και μετά στα γράμματα και στη θύραθεν παιδεία. Ακμή για τη Ρωμηοσύνη δεν είναι η παραγωγή σοφών, αλλά η ανάδειξη αγίων θεουμένων. Ας μην ξεχνάμε ότι μέσα σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο έχουμε την ύπαρξη των Νεομαρτύρων.

Ανεξάρτητα όμως από την αξία της πνευματικότητας η Εκκλησία δεν ήταν ποτέ αντίπαλος με τα γράμματα. Γι’ αυτό και στους νάρθηκες των Ναών και στις Μονές συνεχίσθηκε η μόρφωση των υπόδουλων Ελλήνων με δασκάλους τους Ιερείς και τους Μοναχούς. Το «κρυφό σχολειό» έχει υπόσταση, με την έννοια, ότι την οργανωμένη παιδεία αναπλήρωνε η ανεπίσημη και ταπεινή φροντίδα της Εκκλησίας μας.

Στα πλαίσια του πολέμου που γίνεται στις ημέρες μας εναντίον της Πατρίδας μας και της Εκκλησίας μας, γίνεται πόλεμος και εναντίον της ύπαρξης του «κρυφού σχολειού». Ορισμένοι επιχειρούν να αμφισβητήσουν την ύπαρξή του, προκειμένου να υποβιβάσουν τον ρόλο και την προσφορά της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας κατά την περίοδο της μακραίωνης δουλείας του Γένους μας από τον Οθωμανικό ζυγό.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι Τούρκοι υπήρξαν ανεκτικοί στα θέματα πίστεως και παιδείας. Ίσως σε κάποιες περιοχές αυτό να ίσχυε, αν θέλουμε να είμαστε καλοπροαίρετοι. Όμως υπήρξαν περίοδοι και περιοχές, που η ανεκτικότητα αυτή δεν υπήρχε ούτε στα καλύτερα όνειρά τους. Η σκληρότητα των κατακτητών ήταν φοβερή και κάθε σκέψη για ελευθερία φάνταζε σαν παραμύθι.

Ορισμένοι αρνητές του «κρυφού σχολειού» ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχουν κείμενα για την ύπαρξή τους. Η θέση τους αυτή είναι αφελής. Αφού η ύπαρξη των «κρυφών σχολειών» ήταν μια κρυφή δραστηριότητα, η οποία εγκυμονούσε πολλούς κινδύνους, θα ήταν εγκληματική ανοησία να εκδώσει οποιοσδήποτε κληρικός ή λόγιος γραπτή απόφαση περί «κρυφού σχολειού».

Στους δύο πρώτους αιώνες η κατάσταση ήταν καταπιεστική για τους υπόδουλους Έλληνες. Αργότερα με την επικράτηση μετριοπαθέστερων απόψεων, η κατάσταση βελτιώνεται κατά κάποιο τρόπο. Από τα μέσα του 17ου αιώνα η κατάσταση για την παιδεία θα είναι περισσότερο ευνοϊκή. Οι υπόδουλοι Έλληνες αρχίζουν να ιδρύουν σημαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπό την αιγίδα της Εκκλησίας και με την βοήθεια των ξενιτεμένων και των ευεργετών.

Τον 18ο αιώνα η εμπορική και οικονομική ανάπτυξη έφερε και την άνοδο της παιδείας. Την κίνηση αυτή κατεύθυναν για ένα διάστημα οι Φαναριώτες που επιδόθηκαν με εκπληκτικό ζήλο στην ίδρυση σχολείων. Οι Φαναριώτες ήσαν δραστήριοι και καλλιεργημένοι άνθρωποι, που κατοικούσαν στο Φανάρι και απετέλεσαν την αριστοκρατία της Κωνσταντινούπολης. Βέβαια είναι και αυτοί που έφεραν το δυτικό πνεύμα.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας φρόντιζε επί Τουρκοκρατίας να τονώνει το Εθνικό συναίσθημα των Ελλήνων. Ο Στήβεν Ράνσιμαν έγραφε το εξής: «Στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η Εκκλησία κατόρθωσε να επιβιώσει. Και όσο η Εκκλησία επεβίωνε, το Έθνος δεν μπορούσε να πεθάνει». Μήπως είναι και σήμερα επιτακτική ανάγκη για ύπαρξη άλλου είδους «κρυφού σχολειού» για τη διάσωση της Πατρίδας μας και της Εκκλησίας μας ;

Πρεσβύτερος Βασίλειος Γιαννακόπουλος.

« ΝΕΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΕΝ ΑΙΓΙΩ », ΤΕΥΧΟΣ 6, ΜΑΡΤΙΟΣ 2011.

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

« ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΛΕΞΙΟΥ ΑΙΓΙΟΥ »

Εορτάσθηκε κι εφέτος η μνήμη του Αγίου Αλεξίου Ανθρώπου του Θεού, στον Ιερό Ναό, στον οποίο διακονώ.

Την παραμονή της εορτής, 16 Μαρτίου, τελέσθηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, κατά τον οποίο έλαβε μέρος και κήρυξε τον θείο λόγο ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Λεόντιος Πετρίδης. Συμμετείχε πλήθος Ιερέων.

Την ημέρα της μνήμης του Αγίου, 17 Μαρτίου, τελέσθηκε ο Όρθρος και στη συνέχεια η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία των Τιμίων Δώρων, κατά την οποία ιερούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Ιωακείμ Βενιανάκης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Συμμετείχαν και άλλοι Ιερείς.

Το απόγευμα της εορτής τελέσθηκε το Μέγα Απόδειπνο και η Παράκληση προς τον Άγιο Αλέξιο.

Εύχομαι ο Άγιος Αλέξιος να μας ευλογεί και να μας αξιώνει να τον τιμάμε κάθε χρόνο.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011

« ΟΣΙΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ, Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ »

Ο βίος που μας άφησε ο πράγματι άνθρωπος του Θεού Αλέξιος είναι ένας από τους ωραιότερους και κατανυκτικώτερους του αγιολογίου μας. Ο πατρίκιος Ευφημιανός, ο πατέρας του, έτρωγε μια φορά την ημέρα, κάθε απόγευμα, συντρώγοντας με φτωχούς που μάζευε από τους δρόμους, κάνοντας το σπίτι του σπίτι τους και περιποιώντας τους ο ίδιος, για να έχει μεγαλύτερο μισθό. Τους δούλους του είχε καλύτερα από τον εαυτό του ντυμένους. Οι συγγενείς του τον κατέκριναν για την άμετρη φιλοπτωχία του. Μόνη η σύζυγός του Αγλαΐδα, η ομόγνωμη και φιλελεήμων, του συμπαραστεκόταν. Η λύπη τους ότι δεν είχαν απογόνους ήταν μεγάλη. Δεν άργησε όμως ο Κύριος να τους χαροποιήσει. Ο Αλέξιος, που τους δόθηκε από τον Θεό, Του αντιπροσφέρθηκε με την άσκηση που οι γονείς του ενέπνευσαν. Μέσα από λαμπρά φορέματα φορούσε άλλα τρίχινα, τις νύχτες αγρυπνούσε προσευχόμενος κι έμαθε να συχνάζει στις εκκλησίες. Με δυσκολίες δέχθηκε να παντρευτεί. Την πρώτη νύχτα του γάμου του έβγαλε το δαχτυλίδι του και τη ζώνη του και τα έδωσε προς φύλαξη στη γυναίκα του, λέγοντας : « Φύλαξέ τα με προσοχή, αγαπητή μου, κι ο Θεός να είναι ανάμεσά μας, μέχρι να οικονομήσει η χάρη Του για μας κάτι καλύτερο ». Βγάζοντας τα πολύτιμα ρούχα του φόρεσε παλιά κι έφυγε για τόπο μακρυνό.

Ζώντας τώρα μ’ ελεημοσύνες άλλων, αφού τον πλούτο που είχε πάρει μαζί του τον μοίρασε όλο, πέρασε δεκαεφτά χρόνια στον νάρθηκα μιας εκκλησίας με υπεράνθρωπη άσκηση. Αποτέλεσμα ν’ αφανιστεί η εξωτερική του ωραιότητα και να λαμπρύνει πιο πολύ η προηγούμενη της ψυχής του. Η λύπη των γονέων του ήταν απερίγραπτη για την εξαφάνισή του κι έστειλαν ανθρώπους παντού προς αναζήτησή του. Δόξασε τον Θεό από την καρδιά του, που αξιώθηκε να λάβει ελεημοσύνη από τους πριν δούλους του - η παραμόρφωσή του τον έκανε αγνώριστο. Είχε μαυρίσει και ξεραθεί το δέρμα του, τα μάτια του είχαν ρουφηχτεί και τα οστά του μετριόνταν ένα-ένα. Πολύ μεγάλωσαν τους θρήνους τους οι γονείς του μετά την απραξία των δούλων προς ανεύρεση του μονάκριβου υιού. Άφθονα δάκρυα έχυσε και η τόσο πρόωρη χήρα, η γυναίκα του.

Όταν κατάλαβε ο Αλέξιος πως οι άνθρωποι άρχιζαν να τον τιμούν αναχώρησε γι’ αλλού. Το πλοίο που πήρε τον έφερε κοντά στο πατρικό του. Έτσι, για να μη γίνεται βάρος σε άλλους, αποφάσισε να μείνει στην αυλή των δικών του – πάντα όμως ο γενναίος παραμένοντας αγνώριστος. Το κελλάκι που του δόθηκε έβλεπε στο παράθυρο της συζύγου του. Κι έμεινε μέχρι τέλους εκεί, αγέρωχος, νηστεύοντας, προσευχόμενος, υπομένοντας των δούλων και των δαιμόνων τους πειρασμούς κι ακούγοντας τα μοιρολόγια της συζύγου του. Έζησε έτσι άλλα δεκαεφτά χρόνια, σαν να μην είχε σάρκα, αισθήματα και καρδιά. Λίγο πριν κοιμηθεί τον αιώνιο ύπνο, έγραψε στο χαρτί : « Σας παρακαλώ, γονείς και σύζυγέ μου, μη βαστήξετε κακία πάνω μου, επειδή τόσο σας έθλιψα, γιατί μαζί σας λυπόμουν και για σας προσευχόμουν. Να σας αξιώσει ο Κύριος της Βασιλείας Του, ελπίζω στην αγάπη Του, γιατί κι εγώ για την αγάπη Του σας φάνηκα άσπλαγχνος και στον εαυτό μου σκληρότερος. Όσο σας λύπησα, τόσο πιο πολύ μισθό θα έχετε ». Το νεκρό σκελετωμένο του πρόσωπο έλαμψε τόσο πολύ, που δεν άντεχαν να το αντικρύζουν. Τότε πληροφορήθηκαν γονείς και σύζυγος, ότι τόσον καιρό φιλοξενούσαν στον κήπο τους τον Αλέξιο. Δεν ήξεραν αν πρέπει να κλαίνε ή να χαίρονται. Η μεταφορά του ιερού λειψάνου του προς ενταφιασμό στάθηκε αδύνατη. Τότε ίσως η σύζυγός του τον ασπάσθηκε για πρώτη και τελευταία φορά. Οι γονείς του αναγκάσθηκαν να ρίξουν πολλά χρυσά νομίσματα για ν’ ασχοληθεί με αυτά το πλήθος και να προχωρήσουν. Μα κανείς δεν έστρεψε σε αυτά, τόση ήταν η ευλάβεια που μήτε το μάτι τους δεν γύρισε να τα δουν. Το άγιο λείψανό του ανέβλυσε μύρα. Έμεινε μια εβδομάδα άταφο, για να το προσκυνήσει όλος ο λαός ( Ρώμη -΄Εδεσσα Συρίας, + 410 ).

Μοναχός Μωϋσής Αγιορείτης.

« Οι Έγγαμοι Άγιοι της Εκκλησίας », σελίδες 69 – 71.

Σάββατο 12 Μαρτίου 2011

« ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ »

Την Κυριακή της Ορθοδοξίας, αγαπητοί μου φίλοι, εορτάζουμε τη νίκη της Εκκλησίας κατά των δυνάμεων του σκότους και τον θρίαμβο της πίστεως κατά των αιρέσεων. Η Βασίλισσα Θεοδώρα δι’ αποφάσεως Συνοδικής επικύρωσε την κατ’ έτος εορτή της αναστηλώσεως των εικόνων υπό τον τίτλο Κυριακή της Ορθοδοξίας το έτος 842. Κατά τη σημερινή ημέρα, σε όλους τους Ορθόδοξους Ναούς, γεμάτοι χαρά και εσωτερική ευφροσύνη, ο κλήρος και ο λαός λιτανεύουμε τις ιερές εικόνες, τον Τίμιο Σταυρό και τα ιερά λάβαρα, φανερώνοντας έτσι τη λατρεία μας στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού. Η σημερινή Α΄ Κυριακή των Νηστειών είναι σημαντική για τους απανταχού Ορθόδοξους Χριστιανούς. Κατά την ημέρα αυτή θριαμβεύει η Ορθοδοξία.

Η Εκκλησία δεν είναι εγκόσμιο κατασκεύασμα, αλλά θεοΐδρυτο σύστημα με κεφαλή τον Ιησού Χριστό. Εκκλησία δεν είναι μόνο ο κλήρος ή μόνο οι πιστοί. Εκκλησία είμαστε όλοι μαζί. Το Σώμα του Ζώντος Χριστού, με κεφαλή (όπως είπαμε) τον Ίδιο. Σκοπός της Εκκλησίας είναι να σώσει τους ανθρώπους και να τους οδηγήσει από τη δουλεία της φθοράς στην ελευθερία της δόξας του Θεού. Τι ήταν η Εκκλησία πριν δύο χιλιάδες χρόνια; Μια μικρή ομάδα αγραμμάτων με αρχηγό ένα άσημο ξυλουργό, χωρίς πτυχία και χρήματα. Δώδεκα αυτοί και εκατομμύρια οι εχθροί τους. Κι όμως μέσα από την αδυναμία και την πτωχεία τους βλάστησε η δύναμη και η δόξα. Μετά τη κάθοδο του Αγίου Πνεύματος η Εκκλησία ευλογείται και απλώνει τις πτέρυγές της σ’ όλο τον κόσμο.

Στην ιερή της αποστολή η Εκκλησία αντιμετώπισε πολλούς εχθρούς. Μετά τους διωγμούς και τα μαρτύρια των πρώτων Χριστιανών, ήλθαν οι εσωτερικοί πόλεμοι των αιρέσεων, οι οποίες έσχισαν τον άρραφο χιτώνα της ενότητας. Αργότερα ο υλισμός και το αντιεκκλησιαστικό μένος του μεσαίωνα, πολέμησαν την Εκκλησία, με μοναδικό στόχο να την αφανίσουν από το προσκήνιο της ζωής. Έτσι φθάσαμε στη σημερινή εποχή της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της προόδου, όπου συνεχίζεται η ίδια τακτική. Οι εχθροί της μεθοδεύουν τον παραμερισμό της. Αγνοούν όμως οι πολέμιοί της, ότι η Εκκλησία έχει κεφαλή τον Χριστό και « πύλαι Άδου ου κατισχύσουσιν Αυτής » ( ΜΑΤΘ. 16,19 ). Γι’ αυτό παρά τους πολέμους και την οργανωμένη κακία, η Εκκλησία θα ζει και θα μεγαλουργεί αιωνίως. Και αυτό γιατί αρχηγός της είναι ο Ίδιος ο Χριστός.

Όσοι πολεμούν την Εκκλησία, κατά βάθος θέλουν να απομακρύνουν τους ανθρώπους απ’ αυτή και έτσι να μαζοποιηθούν και να μην είναι προσωπικότητες. Γιατί έτσι μπορούν ευκολότερα να κατευθύνουν τον κόσμο, όπου αυτοί θέλουν. « Η ύπαρξη της ενορίας και της επισκοπής, μας λέει ο καθηγητής Χρήστος Γιανναράς, όταν συγκροτούν αληθινή εκκλησιαστική κοινωνία, οδηγεί δυναμικά και αναπόφευκτα στη μεταβολή της μαζικής συμβίωσης σε κοινωνία προσώπων, στην αυθεντική και όχι ορθολογική απλώς βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης, στην απελευθέρωση της εργασίας από τη δουλεία στην ανάγκη, στη μεταμόρφωσή της σε προσωπική σχέση και κοινωνία » ( Η Νεοελληνική Ταυτότητα, σελίδες 173-174 ). Μέσα στην Εκκλησία ο άνθρωπος είναι πρόσωπο και ζει σε κοινωνία αγάπης με τους συνανθρώπους του. Η Εκκλησία πρέπει να γίνει το καταφύγιο όλων μας αυτά τα δύσκολα χρόνια στα οποία ζούμε.

Ο θρίαμβος της ημέρας αυτής, αγαπητοί μου φίλοι, υπαγορεύει και το χρέος όλων των Ορθοδόξων απέναντι στην αγωνιζόμενη Εκκλησία. Να διαδώσουμε την πίστη μας. Να τηρήσουμε την ενότητα της πίστεως « εν τω συνδέσμω της ειρήνης » ( ΕΦΕΣ. 4,3 ). Να ζήσουμε ενάρετη ζωή όλοι μας, κληρικοί και λαϊκοί, όπως οι στυλοβάτες και αγωνιστές της Ορθοδοξίας που τιμάμε σήμερα. Να πράξουμε το καθήκον μας απέναντι στους αδελφούς μας που ποθούν να γνωρίσουν το Φως της Ορθοδοξίας. Το Φως της Ορθοδοξίας πρέπει να λάμψει σ’ όλο τον κόσμο. Αυτό το Θείο Φως, το οποίο αγωνίσθηκαν οι Πατέρες μας να διατηρήσουν άσβεστο, ας μεταλαμπαδεύσουμε στους εντός και εκτός Εκκλησίας αδελφούς μας. Ας είναι η φετινή Κυριακή της Ορθοδοξίας το ξεκίνημα και για τον δικό μας προσωπικό θρίαμβο απέναντι στην αμαρτία και τα πάθη μας.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.